یادمان لنج بوم مسی
یادمان لنج بوم مسی: میراثی از تاریخ دریانوردی بندر کنگ
یادمان لنج بوم مسی، یکی از مهمترین نمادهای تاریخ دریانوردی و جاذبههای دیدنی بندر کنگ، در استان هرمزگان ایران است. این لنج که با نام بوم مسی نیز شناخته میشود، در سال ۱۲۷۳ هجری شمسی ساخته شد و به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود، در تاریخ دریانوردی ایران جایگاه ویژهای دارد. لنج بوم مسی نه تنها به عنوان یک وسیله تجاری بزرگ در مسیرهای بینالمللی مورد استفاده قرار میگرفت، بلکه امروزه یادمانی از آن برای گرامیداشت قربانیان یک حمله دریایی ژاپنی در دوره جنگ جهانی دوم بهجا مانده است.
تاریخچه ساخت لنج بوم مسی
در سال ۱۲۷۳، بندر کنگ که یکی از بنادر مهم جنوب ایران به شمار میرفت، شاهد ساخت لنجی بسیار بزرگ و بیسابقه بود. این لنج که با نام بوم مسی شناخته میشد، دارای ظرفیت بار ۷۰۰ تن بود که در مقایسه با دیگر لنجهای معمولی، ابعاد بسیار بزرگی داشت. ساخت این لنج نیازمند مهارتهای بالای نجاری و دریانوردی بود و استادکاران بندر کنگ توانستند این شاهکار بزرگ دریایی را به ثمر برسانند.
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد لنج بوم مسی، استفاده از ورقهای مسی برای پوشش بخش زیرین لنج بود. به دلیل سنگینی بیش از حد، بخش زیادی از لنج در هنگام بارگیری زیر آب فرو میرفت و برای جلوگیری از نفوذ آب و حفظ استحکام، این بخش با ورقهای مسی پوشانده شد. این نوآوری فنی نه تنها باعث افزایش دوام لنج در سفرهای دریایی میشد، بلکه به آن ظاهری خاص و متفاوت نیز میبخشید.
نقش لنج بوم مسی در تجارت دریایی
لنج بوم مسی به عنوان یکی از بزرگترین لنجهای زمان خود، نقش مهمی در تجارت دریایی بندر کنگ و دیگر بنادر جنوب ایران داشت. این لنج در مسیرهای تجاری بینالمللی، از جمله آفریقا، هندوستان، پاکستان و یمن، به حمل و نقل کالاهای مختلف از جمله ادویه، پارچه، چوب و محصولات دریایی میپرداخت.
وجود ۶۰ سرنشین و ۲ ناخدا بر روی این لنج، نشان از اهمیت و بزرگی این سفرهای دریایی داشت. این تعداد سرنشین شامل کارکنانی بود که در بخشهای مختلف لنج از جمله هدایت، بارگیری و نگهداری از تجهیزات فعالیت میکردند. لنج بوم مسی با این تجهیزات و ظرفیت بالا، به عنوان یکی از وسایل اصلی حمل و نقل دریایی در مسیرهای بینالمللی مورد استفاده قرار میگرفت.
حادثه حمله به لنج بوم مسی
یکی از اتفاقات تلخ و سرنوشتساز برای لنج بوم مسی، حمله دریایی توسط زیردریایی ژاپنی در دوره جنگ جهانی دوم بود. بر اساس گفتههای تنها بازمانده از کارکنان این لنج، در سال ۱۳۲۳ هجری شمسی، این لنج در حال عبور از یکی از مسیرهای تجاری خود بود که با یک هواپیمای ژاپنی مواجه شد. هواپیما از لنج فیلمبرداری کرد و روز بعد، زیردریایی ژاپنی به آن حمله کرد.
این حمله به غرق شدن لنج بوم مسی و از دست دادن بسیاری از سرنشینان آن منجر شد. این حادثه تلخ، به عنوان یکی از بزرگترین تراژدیهای دریایی در تاریخ دریانوردی بندر کنگ به یادگار مانده است. بازماندگان این حادثه نیز تا سالها به یاد همکاران و همراهان خود این فاجعه را بازگو میکردند.
یادمان لنج بوم مسی
در همان بخشی از بندر کنگ که لنج بوم مسی ساخته شده بود، امروزه یادمانی برای گرامیداشت قربانیان این حادثه ساخته شده است. این یادمان نه تنها به یاد لنج بوم مسی و سرنشینان آن، بلکه به عنوان نمادی از تاریخ دریانوردی بندر کنگ و مقاومت و تلاش دریانوردان آن منطقه شناخته میشود.
یادمان لنج بوم مسی از نظر معماری به گونهای طراحی شده که بخشهایی از آن بازسازی نمادین لنج بوم مسی است. گردشگران و بازدیدکنندگان میتوانند با مراجعه به این یادمان، از تاریخچه این لنج و اتفاقات مهم مربوط به آن آگاهی پیدا کنند و با گوشهای از تاریخ تجارت دریایی ایران آشنا شوند.
اهمیت لنج بوم مسی در فرهنگ دریانوردی بندر کنگ
بندر کنگ به عنوان یکی از بنادر قدیمی ایران، تاریخی پر از اتفاقات و رویدادهای مهم دارد. لنجسازی یکی از مهمترین صنایع محلی در این بندر بوده و لنج بوم مسی به عنوان یکی از نمونههای برجسته این صنعت، نقش مهمی در این تاریخ ایفا کرده است. ساخت لنجهای بزرگ و مقاوم برای تجارت دریایی، نیازمند مهارتهای خاصی بود که در این منطقه به خوبی توسعه یافته بود.
لنج بوم مسی نه تنها یک وسیله تجاری، بلکه نمادی از قدرت اقتصادی و دریایی بندر کنگ بود. با استفاده از این لنج و دیگر لنجهای مشابه، تجار و بازرگانان منطقه توانستند به بازارهای بینالمللی دسترسی پیدا کنند و کالاهای مختلف را به نقاط دوردست صادر کنند.
لنج بوم مسی یکی از مهمترین و نمادینترین آثار تاریخی دریانوردی ایران است که در بندر کنگ ساخته شده و به عنوان یکی از بزرگترین لنجهای زمان خود در تجارت دریایی استفاده میشد. این لنج نه تنها به دلیل ابعاد بزرگ و نوآوریهای فنی خود، بلکه به دلیل حادثه تلخی که در مسیر یکی از سفرهایش با آن مواجه شد، در تاریخ به یادگار مانده است.
یادمان لنج بوم مسی امروزه به عنوان یک نماد فرهنگی و تاریخی در بندر کنگ شناخته میشود و بازدید از آن به علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ ایران توصیه میشود. این یادمان نه تنها به یاد قربانیان آن حادثه ساخته شده، بلکه به عنوان نمادی از تاریخ پرافتخار دریانوردی بندر کنگ و تلاشهای دریانوردان ایرانی در سفرهای تجاری و اکتشافی به یادگار مانده است.