شبهجزیره میانکاله
شبهجزیره میانکاله شبهجزیرهای در جنوبشرقی دریای خزر، در دوازده کیلومتری شمال شهر بهشهر واقع میباشد. مساحت آن بیش از شصت و هشت هزار هکتار و ارتفاعِ آن بینِ ۱۵ تا ۲۸ متر کمتر از سطحِ دریای آزاد است. هماکنون با عناوین پناهگاه حیات وحش، تالاب بینالمللی و ذخیرهگاه طبیعی زیستکره تحت حفاظت محیطزیست قرار دارد.مساحت میانکاله در حال حاضر حدود ۶۸ هزار هکتار است اما در طول تاریخ با توجه به پیشرویها و پسرویهای آب دریای خزر گاهی کمتر و گاهی بیشتر از این بوده و گاه بخشهایی از آن نیز به جزیره یا جزایری تبدیل شدهاند. میانگین ارتفاع میانکاله ۳۰ متر پائینتر از سطح دریاهای آزاد، و میانگین بارندگی سالیانه آن ۷۱۷ میلیمتر است و در اقلیم گرمِ مرطوب تا معتدل قرار گرفتهاست. ارزش زیستمحیطی این منطقه بیشتر به دلیل حضور حدود ۲۰۰ گونه پرنده است. اغلب آنها از پرندگان مهاجر هستند که برای زمستانگذرانی به میانکاله میآیند. البته به علت وجود پوششهای درختچهای و امنیت کافی، محل زیست دائمی قرقاول خزری و دراج نیز میباشد. تالاب میانکاله بخشی از این شبهجزیره است و در غرب آشوراده قرار دارد. این تالاب نخستین تالاب بینالمللی ثبتشده در فهرست تالابهای کنوانسیون رامسر است. میانکاله در گذشته از طبیعتی بسیار باشکوهتر و غنیتر از امروز برخوردار بود و افزونبر پرندگان پرشمار یکی از بهترین زیستگاههای پستانداران بزرگ ایران از جمله ببر خزر نیز بهشمار میرفت.
مناطق حفاظتشده به عنوان یکی از نقاط مهم در حفظ تنوع زیستی و محیط زیست، جایگاه ویژهای در جامعه بشر دارند. میانکاله یکی از این مناطق حفاظتشده است که با زیبایی طبیعی خاص و حفظ تنوع زیستی، هر ساله میلیونها گردشگر و محقق را به خود جذب میکند. در این مقاله، به بررسی این منطقه حفاظتشده و مهمی خواهیم پرداخت. میانکاله، واقع در استان مازندران ایران، یکی از مناطق حفاظتشده کشور است. این منطقه با وسعتی بیش از ۲۰۰ هزار هکتار، از تالش تا شهرستان فریدونکنار در کنار دریای خزر واقع شده است. میانکاله به دلیل داشتن جنگلهای استوایی، پستهای کشور، دریاچهها و بندر طبیعی، یکی از مناطق زیبا و جذاب ایران است. یکی از ویژگیهای بارز میانکاله، تنوع زیستی آن است. این منطقه میزبان بسیاری از گونههای گیاهی و جانوری نادر و منحصر به فرد است که در فهرست مناطق حفاظتشده جهان نیز ثبت شدهاند. از جمله جانورانی که در میانکاله زندگی میکنند میتوان به پلنگهای خزری، گرازهای زیبا و زیبالوهای رنگارنگ اشاره کرد. همچنین، بسیاری از گونههای گیاهی نادر مانند گیاهان دارویی و گلهای زیبا نیز در اینجا یافت میشوند. حفظ و مراقبت از منطقه حفاظتشده میانکاله از اهمیت بسیاری برخوردار است. برنامههایی برای حفظ تنوع زیستی، محیط زیست و جلوگیری از ورود غیرمجاز به این منطقه باید به شکل جدی و مستمر اجرا شود. همچنین، آگاهی عمومی درباره اهمیت حفاظت از این منطقه برای جامعه محلی و جهانی نیز بسیار اساسی است. میانکاله با زیبایی طبیعی خاص و تنوع زیستی فراوان، یکی از نقاط مهم حفاظتشده ایران است. از جمله وظایف ما به عنوان انسانها، حفظ و مراقبت از این منطقه زیبا و ارزشمند است تا بتوانیم این ثروتمندی طبیعی را به نسلهای آینده ارث بگذاریم و از زیبایی و تنوع زیستی آن برخوردار شویم.