ایرباس
ایرباس شرکت صنایع هوافضایی اروپایی چندملیتی و سازنده بزرگترین هواپیمای جت مسافربری جهان است. دفتر مرکزی این شرکت در شهر لیدن، هلند قرار دارد و کارخانههای آن در سراسر اروپا گسترده میباشند. ایرباس هماکنون پس از بوئینگ، دومین هواپیماساز جهان بهشمار میآید و در حدود نیمی از هواپیماهای مسافربری و ترابری جهان را تولید میکند. مونتاژ پایانی هواپیماهای ایرباس در شهرهای تولوز در فرانسه، هامبورگ در آلمان، سویل در اسپانیا و تیانجین در چین انجام میپذیرد. شرکت ایرباس از آغاز کار در ۱۹۷۰، توسعه و بهکارگیری فناوریهای نوین در صنعت هواپیمایی را به ابزار اصلی برتری خود در رقابت با شرکتهای دیگر از جمله بوئینگ تبدیل کرد. فناوریهایی مانند کاربرد گسترده مواد کامپوزیت در سازه هواپیما، ساختار تمامرایانهای و دیجیتالیکردن بخش عمدهای از سامانه کنترل پرواز و نیاز به تنها دو نفر در کابین خلبان، نمونههایی از فناوریهای توسعه دادهشده توسط ایرباس هستند، که نه تنها به رشد این شرکت کمک کردند، بلکه هماکنون به صورت استانداردهایی در صنعت هواپیمایی درآمدهاند. شرکت ایرباس بهصورت کنسرسیومی از ادغام تولیدکنندگان هوافضای اروپا شامل آئروسپاسیال-ماترا فرانسه، دایملرکرایسلر ایروسپیس آلمان و کاسا اسپانیا بنیان گذاشته شد.
ایرباس از شرکتهای هوافضای اروپایی، شامل آئروسپاسیال-ماترا فرانسه، دایملرکرایسلر ایروسپیس آلمان و کاسا اسپانیا با هدف رقابت با شرکتهای آمریکایی بنیان گذاشته شد. در سال ۱۹۶۵ در نمایشگاه هوایی پاریس، خطوط هوایی عمده اروپا مسئله نیاز به هواپیمای مسافربری کوتاهبُرد و میانبُرد را به بحث و تبادل نظر گذاشتند. در همین سال، به درخواست دولت بریتانیا، شرکت هاوکر سایدلی با دو شرکت هوایی فرانسوی به نامهای برُگِه و نورد برای آغاز طراحی نخستین هواپیمای ایرباس وارد مذاکره شد. این سه شرکت طراحی هواپیمایی با کُد HBN 100 را آغاز کردند. در سال ۱۹۶۶ میلادی، شرکت سود اوییشن فرانسوی، شرکت آربایتشگماینشافت ایرباس آلمانی و هاوکر سیدلی بریتانیایی شرکای اصلی پروژه ایرباس بودند و درخواست تأمین بودجه پروژه به هر سه دولت ارسال شده بود. در شرکت ایرباس قرار شد که اتاق خلبان، ابزار و ادوات کنترل پرواز و بخش میانی زیر بدنه هواپیما در فرانسه تولید شود. ، ساخت بالهای هواپیما را به هاوکر سیدلی در بریتانیا واگذار کرد. همچنین مقرر شد که ساخت قسمتهای جلو و عقب و بخش میانی فوقانی بدنه اصلی هواپیما در آلمان، شهپرها و اجزاء بالها در هلند و بالکهای افقی عقب در اسپانیا ساخته شوند. همچنین شرکت رولز-رویس هولدینگز برای ساخت موتور جت هواپیمای نخست ایرباس انتخاب شد.
ایرباس ای۳۰۰
نخستین مدل ایرباس ای۳۰۰ پرواز اولیه خود را در سال ۱۹۷۲ انجام داد و نخستین مدل تجاری آن در سال ۱۹۷۴ وارد خدمت شد. با معرفی مدل ایرباس ای۳۲۰ ناگهان ورق برگشت و ایرباس به عنوان یک بازیگر مهم در بازار هواپیمایی مسافری مطرح شد. ایرباس موفق شد پیش از پرواز ای۳۲۰ تعداد ۴۰۰ سفارش قطعی برای این مدل دریافت کند.
هواپیمای ایرباس ای۳۱۰ پس از ایرباس ای۳۰۰ معرفی شد و در آن طول هواپیما کاهش پیدا کرده بود و بالها و موتورها تغییراتی کرده بودند.
ایرباس ای۳۴۰
هواپیماهای مدرن ایرباس ای۳۳۰ و ایرباس ای۳۴۰ به ترتیب با ۲ و ۴ موتور هواپیمای مسافربری پهنپیکر دورپرواز ایرباس هستند. هواپیمای ایرباس ای۳۴۰ دارای بُردی معادل ۱۶٬۷۰۰ کیلومتر است. کاربرد اصلی این هواپیماها در جابجایی تعداد زیادی مسافر در مسافتهای طولانی است. طراحی و ساخت ایرباس ای۳۳۰ و ایرباس ای۳۴۰ از سال ۱۹۸۷ و بهطور همزمان آغاز شد.
تانکر سوخترسان ایرباس موسوم به امآرتیتی، هواپیمایی نظامی بر اساس طراحی ایرباس ای۳۳۰ است که برای سوختگیری هوایی ساخته شدهاست.
ایرباس ای۳۸۰
جدیدترین هواپیمای ایرباس مدل ایرباس ای۳۸۰ است که با ۲ طبقهکامل، ۴ موتور و ظرفیت بیش از ۸۵۰ مسافر، بزرگترین هواپیمای مسافربری در جهان میباشد. هواپیمای ای۳۸۰ از اکتبر ۲۰۰۷ رسماً سرویس تجاری خود را با پرواز در شرکت هواپیمایی سنگاپور آغاز کردهاست. مدل «باری» این هواپیما یعنی ای۳۸۰–۸۰۰اف دومین هواپیمای بزرگ باری جهان، پس از هواپیمای آنتونوف-۲۲۵ میباشد. تولید آن متوقف شد.
کنکورد
هواپیمای مافوق صوت کنکورد، با کاربری مسافربری یا ترابری، در کنار توپولف-۱۴۴، یکی از دو هواپیمای مافوق صوت است که در پروازهای تجاری برای حمل مسافر مورد استفاده قرار میگرفت. این هواپیما که محصول مشترک دو کشور فرانسه و بریتانیا است، قادر بود با سرعتی حدود دو برابر سرعت صوت یا عدد ماخ ۲ پرواز کند. هواپیمای کنکورد با بهرهگیری از چهار موتور توربوجت با پس سوز، قادر به پرواز در سرعتهای مافوق صوت بود. این موتورهای بسیار قدرتمند مصرف سوخت بالایی داشتند.
